2/01/2012

Honim(Hânım) | Özbek Mantısı Tarifi


'Qasqon' Mantı Kazan


Bir gün ashâb-ı kirâm:

“-Yâ Rasûlallah! Yiyoruz, fakat karnımız doymuyor,” diyerek bunun sebebini sormuşlardı.

Rasûl-i Ekrem Efendimiz:

“-O halde siz ayrı ayrı yiyorsunuz”, buyurunca ashâb-ı kirâm:

“-Evet, öyle yapıyoruz,” dediler. 

Bunun üzerine Peygamber (sav):

“-Yemeği birlikte yiyin ve besmele çekin ki, yemeğiniz bereketli olsun” buyurdu. (Riyazü’s Salihin, 3.Cilt, Erkam Yay.)


Aslen Özbek olan Ümida ablam anlatmıştı. Malum Özbek pilavı onlarda pek meşhurdur ve en sevdikleri yemektir. Bu pilavı Ümide abla bazen eti içine koyarak hazırlar bazense etini pilavdan ayrı haşlayıp sonradan kaseler içine pay edip pilav ekleyerek tabağa ters çevirirdi. Yine bu şekilde etleri ayrı durduğu bir zamanda anlatmıştı ki kendileri bu şekilde yemeyi pek istemezlermiş. Çünki yemekler hep toplu olarak yenir ve büyükçe bir tas içinde herkes kıyıdan köşeden başlar taa bitene dek öylece yerlermiş. Eti pilavla karışık olmadığı zamanlarda aralarında tatlı kavgalar çıkarmış. Ete çok düşkün olduklarından yok efendim biri ötekinden fazla et yememesi lazımmış:)
Herkesin aynı sofra başında toplu olarak yemesi kadar güzel bir iş yoktur heralde. Aile bireyleri günboyu birbirlerinden uzakken masada biraraya gelir, aralarında hususi bir sevgi ve muhabbet hâsıl olur. Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem de münferit yemeyi uygun görmemiş, birarada yemeye teşvik etmiştir.


Özbek mutfak kültüründe ete olan rağbetlerinin yanısıra hamur işlerinin de çok önemli yeri vardır. Hamur işleri çoğu zaman ana yemek olarak sofralarda yerini alır. Somsa(samsa) üçgen şeklinde bir tür börektir ve çoğunlukla kıymalı soğanlı hazırlanır. Honim(hanım)da da kıyma, soğan, havuç ve biberiye gibi malzemeler kullanılır. Yanında yoğurt, domates sosu ile ve çayla birlikte servis edilir. Şu 'qasqon' denen büyük tencereleri görmüşsünüzdür. Buharda pişirme özelliğine sahip olan bu tencerenin en altına su koyup delikli ve yuvarlak olan üst haznesini yerleştirdikten sonra üzerine hamurumuzu dizeriz. Ve kapağını kapatıp hamuru kendi halinde pişmeye bırakırız. Buharda pişirmenin ne denli sağlıklı olduğunu zaten hepimiz biliyoruz. Böylece hamurumuz vitamin kaybına uğramadan güzel güzel pişedurur :)
Bizim Ümida ablayla yaptığımız porsiyonluktu. Kareler halinde kesilen hamur bohça olarak kapatılıyor. Kıyma, havuç ve patatesle hazırlandığı gibi aynı şekilde kıyma, patates ve lahana ile de hazırlanabilir. Asıl tadını vermesi için iç harcına Kuyruk Yağı eklemeyi unutmayın!

Honim hamurunda un, su, tuz ve bazen de yumurta kullanılır. Hamur çok sert olursa buharda pişeceği için yeterince yumuşamayabilir bu sebeple orta sertlikte hazırlanan bir hamur Honim için idealdir. Şimdi malzeme listesine geçelim;

Hamur için gerekenler:
  • 1 su bardağı su
  • 1 tatlı kaşığı tuz
  • 1 yumurta
  • 3-3,5 su bardağı un (ya da orta sertlikte bir hamur için alabildiği kadar un) 

İç harcı için:
  • 200 gr kuşbaşı et veya kıyma
  • bir miktar koyun kuyruk yağı (Özbekler bunu kesinlikle ilave ederler. Damak tadınız değilse eklemeyin) 
  • 2 adet büyük boy patates 
  • 2 adet büyük boy soğan
  • 1 havuç
  • tuz
  • biberiye 

Unu derin bir kaba alalım, ortasına yumurtayı kıralım. Tuzunu da serpip azar azar su ilavesiyle hamuru yoğurmaya başlayalım. Hamur kıvama gelince üzerini örtüp 15 dk dinlenmeye bırakalım.

Soğanı yarım ay şeklinde doğrayalım, havucu rendenin ince tarafıyla rendeleyelim. Patatesi küçük küpler halinde doğrayalım. Bir kapta bütün harç malzemelerini karıştıralım.


Dinlenmiş hamuru iki parçaya bölerek unlanmış tezgahta oklavayla açıyoruz. Hamur 2 mm kalınlıkta olmalı.
 Hamuru sıvıyağ ile sıvayıp harcını yayıyor ve hamuru rulo şeklinde sarıyoruz. Sonra bu ruloları, tencerenin özel bölümlerine yerleştiriyoruz. Yapışmaması için önceden yağlanması gerekiyor. Hamuru yukarıdaki gibi tek tek hazırlamak isterseniz o zaman hamuru aynı şekilde açtıktan sonra şu adımları izleyebilirsiniz:

1- Milföy hamuru ölçülerinde olacak şekilde hamuru kare kesiyoruz.
2- Parmaklarımızı suya batırıp önce karşılıklı iki ucunu, ardından kalan uçları ortada birleştiriyoruz.
3- Açık kalan kenarları birleştirip kapatıyoruz.
4- Kalan iki ucu birbirlerine kovuşturarak 8 rakamına benzetiyoruz.
5- Hamurları yağladığımız tencerenin ilgili bölümlerine yerleştiriyoruz:)
6- Kapağını kapatıyoruz. 45 dk sonra hamurları kontrol ediyoruz, sert kıvamda ise bir süre daha kapağını kapatarak pişirmeye devam ediyoruz.

1 yorum:

hülya dedi ki...

ımmm cok can cektirici...

 

Oburumben Copyright © 2009 Cookiez is Designed by Ipietoon for Free Blogger Template